Bitka kod Sente :: Dr. Milan Jovanović - Batut , lekar :: Dobrica Milutinović, glumac :: Nadežda Spasojević, prvi pedijatar :: Patrijarh srpski Pavle :: Milutin Čolić, osnival FEST-a :: Milutin Garašanin, arheolog :: Vasilije Mokranjac, kompozitor :: prva sajamska manifestacija na Beogradskom sajmu :: Milovan Vitezović, književnik :: Petar Stojanović, kompozitor :: Dejan Stanković, fudbaler :: Stevan Koički, fizičar :: Rade Marković, glumac :: Usekovanje glave Svetog Jovana Krstitelja
11. septembar kroz istoriju
1697. - Bitka kod Sente. U Senćanskoj bici austrijski vojskovođa Eugen Savojski izvojevao pobedu nad turskim sultanom Mustafom II, ovaj datum obeležava se kao Dan opštine Senta.
Bitka kod Sente bila je prva, koju je princ Evgenije Savojski izvojevao kao samostalan vrhovni komandant austriske vojske. Ona ga je uzvisila u najveće vojskovođe 17. veka.
Poraz Turaka kod Sente, a malo docnije i kod Beograda, počćetak su vidnog opadanja dotadanjeg prestiža osmanliske carevine i njene vojničke snage. Posle Sente `Karlovačkim mirom` ovo se već ocrtava.
Pritešnjena događajima Turska je pristala na posredovanje Engleske, koje se rezultovalo u `Karlovačkom miru`. Turska je priznala zauvek načelo intervencije od strane dezinteresovanih sila. Posle toga ugovorom Austriji pripade Erdelj i Ugarska severno od Maroša i zapadno od Tise sa većim delom Slavonije. Poljskoj je povraćena Ukrajina i Podolija. Rusija je dobila grad Azov sa bliskom okolicom. Mleci su zadržali Moreju i Dalmaciju.
A drugoj velikoj pobedi princ Evgenije nad Turcima i zauzeću Beograda 1717. sledovao je `Požarevački mir` 1718. opet posredovanjem Engleske. Ovim je mirom Austrija dobila i ostali deo Ugarske. Severna granica Turske postavljena je onako, kako je uglavnom i ostala do `Berlinskog ugovora` 1878.1)
Podvodni istraživači Vojvodine i njihove kolege iz Mađarske, ovog leta [2013.], treću godinu nastavili su podvodna arheološka istraživanja poprišta Senćanske bitke, u kojoj je 11.septembra 1697. godine, austrijska vojska pod vođstvom Eugena Savojskog na Tisi pobedila tursku vojsku, označivši tako početak kraha Otomanske imperije na tlu Evrope.
Više: BITKA KOD SENTE 1697
1852. - Rođen srpski lekar i književnik Dr. Milan Jovanović - Batut, jedan je od osnivača Medicinskog fakulteta Beogradskog univerziteta (1919), čiji je bio i prvi dekan. (10. oktobar 1847. Sremska Mitrovica - 11. septembar 1940. Beograd).
Urednik Srpskog arhiva za celokupno lekarstvo i lista Zdravlje. Predsednik Srpskog lekarskog društva, Jugoslovenskog lekarskog društva, Društva za čuvanje narodnog zdravlja, Glavnog sanitarnog saveta. Rektor Velike škole u Beogradu.
Uporedo sa svojom osnovnom (medicinskom) strukom Batut se bavio i književnošću (književna kritika, dnevničko-putopisna proza). Bavio se i prevodilačkim radom iz medicinske struke, a dugo je uređivao i stručne časopise (”Narodno zdravlje”, ”Zdravlje”) posvećujući veliku pažnju narodnom zdravstvenom prosvećivanju.
Medicinske studije završio je u Beču, zatim je radio kao lekar u Srbiji, i u Crnoj Gori kao šef Crnogorske zdravstvene službe.
Usavšavajući se u različitim evropskim centrima kao stipendista srpske vlade (najpre u Berlinu i Minhenu, zatim u Londonu, Moskvi i Parizu) stekao je široku kulturu i govorio više stranih jezika: nemački, francuski, engleski i češki. Batut je iz medicinske struke objavio mnogobrojne knjige, brošure i članke, mahom iz praktične medicine. Njegovo pionirsko delo je ”Srpska medicinska terminologija” od 26.000 reči (1886/1887).
Batutovi radovi su prevođeni i objavljivani na stranim jezicima. Kao naučnik radoznala duha, redovno je pratio dostignuća iz svoje struke i prvi je kod Srba primenjivao statističke podatke na naučnoj osnovi u proučavanju narodnog zdravlja ("Organizacija i zdravstvene prilike u Srbiji", štampano na nemačkom u Pešti, "Brojno napredovanje našeg naroda i njegov produktivni vek", "Prirodni priraštaj stanovništva Srbije i njegov biotički značaj" (1932).
Batut se bavio i biometrijskim proučavanjem stanovništva. Uz biotiku (praktično učenje o životu), Batut je posebnu pažnju poklanjao i eugenici - nauci o metodama poboljšanja telesnih i duševnih osobina pojedinih individua - ljudskih, životinjskih), što podrazumeva i ispitivanje uslova pod kojim se nasledni nedostaci otklanjaju, a vredne osobine potomaka usavršavaju. To su bila moderna istraživanja i ostvarenja, aktuelna i u naše dane.
Izabran na VŠ 1887. godine, Batut je predavao javnu higijenu i sudsku medicinu, i te predmete je predavao i na Medicinskom fakultetu od 1918. do 1925, kada je penzionisan, ali je nastavio rad još čitavu deceniju honorarno.
Danas Institut za javno zdravlje Srbije nosi njegovo ime Dr. Milan Jovanović - Batut.
1880. – Rođen je Dobrica Milutinović, veliki srpski romantičarski pozorišni glumac izuzetnog glasa i retkog temperamenta (30.08./11.09.1880. Niš - 18.11.1956. Beograd).
Bio je prvak Drame nacionalnog teatra više od pola veka i sa ogromnim uspehom igrao je niz uloga iz klasičnog pozorišnog repertoara kao i likove iz nacionalnog repertora - bio je Maksim Crnojević, Mitke, Don Karlos, Romeo, Otelo, Lir, Vronski,… Učestvovao je i u nastajanju Opere Narodnog pozorišta u Beogradu. U prvoj srpskoj operi "Na uranku", imao je jednu od glavnih uloga. Igrao je i na filmu, snimao za radio. U filmu "Karađorđe" iz 1911. bio je Janko Katić, a glumio je i u filmu "Živjeće ovaj narod" iz 1947. godine. Plenio je svojim bujnim temperamentom, senzibilitetom i emocijama, sonornim baritonom i izuzetno lepom figurom.
U Beograd je došao 1898. na poziv upravnika Narodnog pozorišta Branislava Nušića.
Godine 1937, povodom 40 -ogodišnjice njegovog rada, Udruženje glumaca Kraljevine Jugoslavije mu je dodelilo priznanje ''Prsten'' za izuzetan doprinos pozorištu.
''Prsten'' koji se, u istovetnoj kopiji, i danas dodeljuje kao prestižna nagrada za životno delo srpskim glumcima.
Nagradu ''Prsten Dobrice Milutinovića'' ili "Dobričin prsten" , kao nagradu za životno delo koja se dodeljuje zaslužnim glumcima, ustanovio je 1980. godine Muzej Pozorišne umetnosti Srbije i Savez dramskih umetnika Srbije u saradnji sa Zlatarom Majdanpek .
Uz "Dobričin prsten" se dodeljuje i unikatna diploma na pergamentu rad akademskog slikara i scenografa Geroslava Zarića i plakete sa likom Dobrice Milutinovića, za čiju je izradu zaslužan vajar Voja Soldatović.
Pozorište u Sremskoj Mitrovici 1974. godine dobilo je naziv „Dobrica Milutinović“.
Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.
Izvor: Photo , Dobrica Milutinović biografija
1887. – Rođena je Nadežda Spasojević, prva Srpkinja pedijatar, autor više knjiga iz pedijatrije, profesor Babičke škole u Beogradu. Medicinu je studirala u Petrogradu, a u Parizu je specijalizovala pedijatriju. U Beogradu je osnovala savetovalište za majke i dispanzer za odojčad.
1914. - Rođen Patrijarh srpski Pavle (svetovno ime Gojko Stojčević), episkop pećki, mitropolit beogradsko- karlovački, 44. patrijarh srpski (Kućanci, 11. 09. 1914 - Beograd, 15. 11. 2009)
Patrijarh srspki Pavle (svetovno ime Gojko Stojčević) rođen je na Usekovanje 11.septembra 1914. godine u selu Kucanci, Slavonija. Gimnaziju je zavrsio u Beogradu, Bogosloviju u Sarajevu, a Bogoslovski fakultet u Beogradu.
Kao prognanik u vreme Drugog svetskog rata bio je u manastiru Svete Trojice u Ovcaru. Bio je i veroučitelj dece. Zamonašen je u manastiru Blagovestenju 1948. godine, kada je rukopoložen u čin jerodjakona. Od 1949. do 1955. sabrat je manastira Rače gde vrši razna poslušanija.
U čin jeromonaha rukopolozen je 1954., protosindjel je postao iste te godine, a arhimandrit 1957. U Atini je bio na postdiplomskim studijama od 1955. do 1957 godine. Za episkopa rasško-prizrenskog izabran je 29. maja 1957. i hirotonisan u beogradskoj Sabornoj crkvi.
U raško-prizrenskoj eparhiji gradi nove hramove, obnavlja stare i porušene, često putuje, obilazi i sluzi u svim mestima ove svoje Eparhije. Bavi se i naučnim radom, objavljuje radove, povremeno drži predavanja.
Za četrdeset četvrtog patrijarha srpskog, izabran je od Svetog arhijerejskog sabora Srpske pravoslavne crkve novembra 1990. godine. Ustoličen je u nedelju, 2. decembra 1990. godine u Sabornoj crkvi u Beogradu, a u drevni presto srpskih patrijaraha ustoličen je u manastiru Pecke Patrijarsije 22. maja 1994.godine.
Patrijarh Srpski Pavle učinio je kanonske posete mnogim eparhijama Srpske pravoslavne crkve u zemlji i inostranstvu. Posetio je Srpsku crkvu u Australiji, u Americi, Kanadi, Zapadnoj Evropi...
Bezbroj puta je pisao i intervenisao kod raznih drzavnika i mnogih institucija da se pomogne u rešavanju krize i uspostavljanju mira na prostorima Jugoslavije. Tim povodom imao je susrete sa predstavnicima Rimokatolicke crkve, Islamske verske zajednice, predstavnicima Svetskog saveta crkava, diplomatima, drzavnicima, predstavnicima humanitarnih i drugih organizacija.
Posetio je i sedište Ujedinjenih nacija u Njujorku, Belu Kuđu u Vasintgonu gde je sa odgovarajućim licnostima razgovarao i iznosio činjenicno stanje u vezi sa izbijanjem rata u Jugoslaviji.
Veliki duhovnik, asketa i sjajan besednik, ovaj prvosvestenik svakodnevno - kad crkvena pravila dozvoljavaju, prinosi beskrvnu zrtvu (sluzi svetu Liturgiju) za spas srpskoga roda krstonosnoga.
Više: Patrijarh srpski Pavle kratka biografija, Wikipedia tekstovi u referencama
1919. - Rođen Milutin Čolić, novinar, filmski kritičar i publicista, upravnik Narodnog pozorišta u Užicu, osnivač FEST-a (Potočanji, 11. 09. 1919 - Beograd, 22. 02. 2009).
Rođen je 1919. godine u Potočanju kod Užica gde je završio gimnaziju. Prava i jugoslovensku književnost studirao je u Beogradu, a u vreme Drugog svetskog rata osnovao je kulturno-umetničku grupu "Užičkog partizanskog odreda".
Okupacione nemačke snage internirale su ga u koncentracioni logor u Norveškoj gde je ostao do 1945. godine.
U posleratnoj Jugoslaviji postavljen je za upravnika novoosnovanog Narodnog pozorišta u Užicu, ali već 1949. godine prelazi u Beograd, radi u listovima "Glas" i "20. oktobar", a od 1952. postaje član redakcije "Politike", kojoj je ostao veran do kraja karijere.
Počeo je da piše još u gimnazijskim danima, u početku pozorišnu i književnu, a zatim intenzivno i u dugom kontinuitetu filmsku kritiku. Njegovi tekstovi su nekoliko decenija negovali ukus najšireg kruga publike.
Objavio je više knjiga iz oblasti filma i dobio niz društvenih i stručnih priznanja.
Bio je jedan od prvih saradnika filmskog festivala u Puli i festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma u Beogradu, jedan od osnivača glumačkog festivala u Nišu i drugih manifestacija.
Godine 1971. osnovao je Fest i doneo dah velikog sveta u Beograd.
Izvor: Preminuo osnivač FEST-a Milutin Čolić
1920. - Rođen Milutin Garašanin, akademik, jedan od najstarijih i najpoznatijih srpskih arheologa (Beograd, 11. 09. 1920 - Beograd, 04. 04. 2002).
U istraživačkoj i naučnoj karijeri dugoj bezmalo šest decenija najviše se bavio praistorijskim arheološkim istraživanjima Balkana, posebno Podunavlja i susednih oblasti. Akademik Garašanin će u istoriji balkanske arheologije ostati upamćen i po nizu istraživanja kojima je rukovodio, sam ili sa saradnicima, na lokalitetima u Srbiji i Makedoniji, među kojima su bila i mnoga važna nalazišta praistorijskih kultura, predmeta i antičke građe.
Poznati arheolog ostaće upamćen i po istraživanjima Podunavlja, rimskog limesa i kastela Pontes
Arheološka istraživanja i balkanološke studije akademika Garašanina bile su visoko cenjene u nekadašnjoj Jugoslaviji i u mnogim evropskim balkanološkim centrima.
Više: Istraživač praistorije, Supska "Stubline" - praistorijsko naselje vinčanske grupe, Arheologija na Velikoj školi Univerziteta u Beogradu, online knjiga .PDF - Garasanin, Milutin - Razgovori O Arheologiji
1923. - Rođen Vasilije Mokranjac, kompozitor (Beograd, 11. 09. 1923 - Beograd, 27. 05. 1984). Simfonijska ostvarenja zahvataju centralni deo Mokranjčevog opusa, potvrđujući ga, pored Milana Ristića, kao najznačajnijeg simfoničara u srpskoj muzici XX veka.
Vasilije Mokranjac - u dramatskim, temperamentnim, gotovo eruptivnim simfonijama snažnog izraza - koristio je kratke, jezgrovite ideje koje su mogle obuhvatiti samo jedan akord, gusto orkestarsko tkivo i višeslojne harmonije u okviru široko shvaćene tonalnosti. Njegove klavirske kompozicije imaju i impresionističke odsjaje.
2009. godine u saradnji sa Udruženjem kompozitora Srbije, "Jugomarka" je štampala seriju poštanskih maraka pod nazivom "Velikani srpske klasične muzike".
Do tada postojećim markama sa likovima Stevana Mokranjca i Josipa Slavenskog, dodato je još osam sa likovima naših veoma značajnih kompozitora: Kornelije Stanković, Josif Marinković, Petar Konjović, Stevan Hristić, Miloje Milojević, Mihovil Logar, Ljubica Marić i Vasilije Mokranjac.
Poduhvat vredan svake pohvale, međutim osim nesumnjivog doprinosa vizuelnom prepoznavanju velikana srpske klasične muzike, ovaj izdavački poduhvat iije uticao na ono važnije — prepoznavanje muzike većine navedenih kompozitora.
Više: Muzičko stvaralaštvo i izvođaštvo od 18. veka do danas, Vasilije Mokranjac: Druga i Treća simfonija, Srpski kompozitori
1932. - Rođen dr Slobodan D. Milošević, istoričar (Prislonica, 11. 09. 1932 - 20. 02. 2013)
1937. - Počela prva sajamska manifestacija na Beogradskom sajmu, trajala do 21. septembra.
Prva faza izgradnje Beogradskog sajmišta. Prvo je sagrađano pet Jugoslovenskih paviljona, a zatim Centralna kula, Italijanski, Mađarski, Rumunski, Čehoslovački i Spasićev paviljon.
Otvaranje Prvog beogradskog sajma, 11. septembra 1937.
Beogradski sajam je izgrađen na osnovu odluke Beogradske opštine 1936. godine. Društvu za priređivanje sajma i izložbi je ustupljen teren kraj novoizgrađenog Mosta kralja Aleksandra.
Prva faza radova je započeta u proleće 1937. godine, a završena je do otvaranja, septembra 1937.
Druga faza, u kojoj su izgrađeni Turski i veliki Nemački paviljon, završena je 1938. Planirana je izgradnja i šestog jugoslovenskog paviljona, koji je skoro potpuno bio izidan i postavljene krovne konstrukcije, ali su radovi obustavljeni nakon izbijanja Drugog svetskog rata.
Prvi beogradski sajam je nudio bogatu ponudu.
Sajmište, udaljeno tek nekoliko stotina metara od centra Beograda, brzo je postalo popularno odredište za stanovnike prestonice. Pored toga sto je dovelo strane investitore i proizvođače u Jugoslaviju, sajmovi i izložbe koji su tu organizovani obezbeđivali su bogatu zabavu za širu publiku. U ponudi je bilo svega - od restorana, preko prodajnih štandova i ulične zabave, do kulturnih događaja, kao sto su koncerti klasične muzike i umetničke izložbe.
Prvi televizijski program na Balkanu je emitovao 1938. godine sa beogradskog sajma holandski „Filips“, koji je zakupio jedan od paviljona. Čehoslovačka „Škoda“ je konstruisala na sajmu toranj visok 74 metara, koji je korišćen za obuku padobranaca iz svih delova zemlje.
Italija i Nemačka su koristile svoje paviljone između ostalog i za ideološku propagandu. Nacističke zastave su bile istaknute ispred Nemačkog paviljona, a unutrašnjost je bila ukrašena kukastim krstovima.
Izvor: Pre 1941: Beogradsko sajmište, Prva televizijska projekcija na Beogradskom sajmu, Logor Sajmište, Istorija nacističkog logora na Beogradskom sajmištu
1944. - Rođen Milovan Vitezović, književnik (Vitezovići, 11. 09. 1944).
Milovan Vitezović je diplomirao na Filološkom fakultetu, odsek Opšte književnosti, kao i na Fakultetu dramskih umetnosti, odsek za Dramaturgiju. Više od 30 godina radio je u Radio-televiziji Beograd, kasnije u Radio-televiziji Srbije, kao dramaturg, urednik igranog programa i glavni i odgovorni urednik umetničkog programa. Potpisao je više od 30.000 sati reprezentativnih programa.
Objavio je je više od 50 knjiga poezije, romana, drama, eseja, scenarija i studija u oko 200 izdanja, od kojih su najznačajnija:
Izabrana dela (10 knjiga, 1993), Izabrani romani (12 knjiga, 2000-2007), Šešir profesora Koste Vujića (1972), Majstore, dobro jutro (2006), Bulerleska u Parizu, Gospođica Desanka (2007).
Osim knjiga, objavio je više od 200 naučnih i teorijskih rasprava po časopisima i naučnim zbornicima.
Više dramskih tekstova prof. Vitezovića izvedeno je na pozorišnim scenama. Autor je desetak antologija srpske i svetske poezije, proze i književnosti za decu.
Zastupljen je u više od pedeset, naših i svetskih, antologija poezije, poezije za decu, aforizama, proze, fantastike, televizijskih drama...
Ušao je u našu školsku lektiru i u nemačke srednjoškolske čitanke.
Autor je dramskih serija: Dimitrije Tucović, Vuk Karadžić, Karađorđe i srpska revolucija, dokumentarnih filmova Kneževina Srbija, Kraljevina Srbija i Gde cveta limun žut, kao i scenarija za filmove Lajanje na zvezde, Snovi, život, smrt, Filipa Filipovića, Reklamacija, Povoljan vetar...
Aforizmi su mu objavljivani u nizu evropskih novina, od hamburškog "Sterna" do moskovske "Nedelje". Prevođen je na engleski, nemački, grčki, ruski, italijanski, rumunski, makedonski, slovenački, hebrejski, češki, poljski, mađarski, švedski...
Kao gost-urednik u Zavodu za udžbenike i nastavna sredstva, u ediciji kapitalnih izdanja uredio je izabrana dela Pavla Popovića, Bogdana Popovića, Jovana Skerlića, Milana Kašanina i Stojana Novakovića.
Za svoj književni, televizijski, dramski, filmski i teorijski rad dobio je više od dvadeset domaćih i međunarodnih veoma značajnih nagrada, među kojima su Vukova nagrada za životno delo, Evropska nagrada - Grand prix za seriju "Vuk Karadžić" i rusko priznanje Zlatni vitez za ukupan doprinos slovenskim kulturama.
Milovan Vitezović je redovni profesor na studijskom programu Dramaturgija Akademije umetnosti u Beogradu.
Više: Moj lični pečat: Milovan Vitezović, Vreme profita i mita, Milovan Vitezović: Srbiji je potrebna nova renesansa, „Imamo idiote. Nedostaje nam Dostojevski“, Srbija je bila Evropa pre Evrope, Današnje vreme liči na Karađorđevo, Milovan Vitezović - Redovni profesor na Katedri za Dramaturgiju , Srbi mimo sveta, a svet mimo sebe , Tužne su naše godine , Srce me je otkucalo - aforizmi
1944. - Formirana Jugoslovenska rečna ratna flotila
1957. - Preminuo Petar Stojanović, kompozitor, profesor i direktor Muzičke škole "Stanković" u Beogradu (Budim, 06. 09. 1877 - Beograd, 11. 09. 1957)
1978. - Rođen Dejan Stanković, fudbaler i sprski reprezentativac (Beograd, 11. 09. 1978)
Izvor: Savršen kraj fudbalske karijere: Dejan Stanković postaje skaut
2007. - Umro Stevan Koički, fizičar, akademik, potpredsednik SANU (Bačka Palanka, 21. 08. 1929 - Beograd, 11. 09. 2007).
.jpg)
Na Prirodno matematičkom fakultetu u Beogradu doktorirao 1958. i bio je naučni savetnik Instituta u Vinči. Njegova oblast istraživanja bila je nuklearna spektrometrija, radioaktivni izotopi i zračenje. Za dopisnog člana SANU izabran je 1974. a za redovnog 1988.
Na funkciji Generalnog sekretara SANU nalazio se od 1998. do 2003. kada je izabran za potpredsednika.
Više: Vek u srcu materije
2008. - Srbija je zatražila, pismom upućenom svim zemljama članicama UN podršku Rezoluciji kojom se traži savetodavno mišljenje Međunarodnog suda pravde o legalnosti jednostranog proglašenja nezavisnosti Kosova.
2010. - Preminuo je Rade Marković, srpski glumac. Radoje Rade Marković (Beograd, Kraljevina SHS, 14. oktobar 1921 — Zabok, Hrvatska, 10. septembar 2010) je bio srpski pozorišni i filmski glumac.
Rade Marković je jedan od najvećih i najpostojanijih imena srpskom glumišta u periodu od Drugog svetskog rata pa do novog milenijuma.
Na filmu je odigrao 81 ulogu; u televizijskim dramama, serijama i drugim emisijama 62 uloge; učestvovao je u 186 radio drama, a na pozorišnim scenama ostvario je ukupno 96 uloga. Kao profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu izveo je četiri klase sa ukupno 39 studenata (Dušan Jakišić, Dragan Vujić Vujke, Radmila Tomović, Milan Čučilović i drugi).
Tokom pet decenija glumačkog prisustva, pre svega na pozorišnoj sceni, Marković je stekao nepodeljena priznanja kritike, publike i kolega zbog najmanje dva razloga: duboke odanosti, može se reći pune posvećenosti pozivu, što je najčešće donosilo vrhunska ostvarenja, kao i neposustalog traganja za novim, savremenim i modernim glumačkim izazovom, kojim je nastojao da pomeri standarde u glumi u čemu je bio jedan od tvoraca avangardnih pozorišnih puteva u našoj sredini.
Nagrađen je svim najznačajnijim stručnim i društvenim nagradama i priznanjima: Sterijina nagrada, tri Arene, Gavelina nagrada, Oktobarska nagrade grada Beograda, ,,Dobričin prsten” za 1998. godinu (najznačajnija nagrada za glumu u Srbiji), 2005. dobitnik Statuete Joakim Vujić koju dodeljuje Knjaževsko-srpski teatar iz Kragujevca, kao i mnoge druge.
Kao dobitniku nagrade ,, Dobričin prsten”, Savez dramskih umetnika Srbije izdao je monografiju ili zbornik radova posvećen njegovom ukupnom stvaralaštvu. Priređivač zbornika je teatrolog Zoran T. Jovanović
Više: Wikipedia , ŽIVOTNA PRIČA - Rade Marković: Život je često pipanje po mraku..., Preminuo glumac Rade Marković
2013. - Srpska pravoslavna crkva danas obeležava Usekovanje glave Svetog Jovana Krstitelja. Sećanje na mučeničko pogubljenje Svetog Jovana, a na sam dan 11. septembra (po novom kalendaru) Crkva se seća osvećenja hrama nad njegovim moštima u Sevastiji, koji su podigli car Konstantin i carica Jelena.
Tada se podseća na stradanje svetog Jovana, kome je, po naređenju Iroda Antipa, glava odsečena ("usekovana") i na tanjiru doneta pred njegovu pastorku, igračicu Salomu, te se zato u Srbiji praznik naziva "Usekovanje".
Sveti Jovan se naziva Krstitelj jer je krstio Isusa Hrista i, prema predanju, u njemu prepoznao sina Božjeg. Jovan se smatra poslednjim velikim prorokom. Naziva se još i Preteča, jer se pojavio pre Hrista i počeo da priprema ljude za hrišćanstvo.
Jovan je, po predanju, primer čvrste i nepokolebljive vere, poštenja, odvažnosti i istinoljubivosti. Bio je to i uzrok njegovog stradanja jer je javno govorio o nemoralu cara Iroda koji je "živeo u grehu" sa svojom snahom Irodijadom, majkom Salome.
Prilikom proslave Irodovog rođendana Saloma je odigrala svoj čuveni ples "Sedam velova", posle kojeg joj je Irod ponudio da traži šta god hoće. Ona je, na nagovor majke, zatražila glavu svetog Jovana.
Irodijada je zahtevala da se svecu odrubi glava i pokopa odvojeno od tela, u strahu da Sveti Jovan ne vaskrsne.
Dan Usekovanja vernici provode u molitvi, uzdržavanju i strogom postu.
Izvor: Danas je Usekovanje glave sv. Jovana, Beseda 1. na Usekovanje Sv. Jovana Krstitelja 1964. godine u manastiru Ćelije
No comments:
Post a Comment